بسته به گونه، رنگ آنها از زرد تا قهوه ای مایل به قرمز تیره متغیر است. سر نسبت به تنه بزرگ است. هر کلنی مورچه های سر بزرگ دو نوع کارگر مجزا دارد: کارگران اصلی و کارگران کوچک. کارگران اصلی سرهای بسیار بزرگی نسبت به بدن خود دارند. مورچه های سر بزرگ نام خود را از ظاهر کارگران اصلی گرفته اند. کارگران اصلی به عنوان سرباز خدمت می کنند و از کلنی دفاع می کنند. کارگران اصلی همچنین از آرواره های بزرگ خود برای شکستن دانه ها و سایر مواد غذایی برای سایر اعضای کلنی استفاده می کنند. اندازه کارگران کوچک تقریباً نصف کارگران اصلی است. کارگران کوچک به کلنی غذا می دهند، مورچه های نابالغ را مراقبت می کنند و لانه سازی می کنند. در هر مستعمره تعداد کارگران کوچک بسیار بیشتر از مورچه های اصلی سربزرگ است.
مورچه های سر بزرگ در زیر سنگ ها یا کنده ها لانه می کنند. گاهی دور دهانه لانه تپه می سازند. لانه کردن این مورچه ها در کنار دیوار خانه ها است. آنها اغلب از طریق شکاف هایی در دیوارها و کف خانه وارد می شوند. اگرچه آنها معمولاً در داخل خانه ها لانه نمی سازند، اما اغلب برای جستجو غذا به خانه ها وارد می شوند. اکثر مشکلات داخل خانه با مورچه های سر بزرگ در فضای باز شروع می شود.
در خارج از خانه ها، این مورچه ها بقایای بدن حشرات مرده و عسل را می خورند. اما هنگامی که به خانه ها وارد می شوند غذاهایی را ترجیح می دهند که پروتئین بالایی دارند. این مورچه ها به راحتی بین لانه و منبع غذایی خود مسیرهایی می کنند. گاهی اوقات می توان این مسیرها را دنبال کرد و لانه را پیدا کرد.
.ملکه ها تخم هایی تولید می کنند که تبدیل به مورچه کارگر و همچنین مورچه هایی برای تولید مثل می شوند. کلنی ها معمولاً از چندین ملکه تشکیل می شوند.
برای کمک به جلوگیری از ورود مورچه سر بزرگ به ساختمان، مکان های لانه سازی احتمالی را از ساختمان دور کنید. توده های چوب و الوار باید تا حد امکان از دیوار خانه دور باشند. حفظ فاصله بین ساختمان و هرگونه مالچ یا پوشش گیاهی به جلوگیری از ورود این مورچه ها به ساختمان کمک می کند.